Wulkan Bromo na własną rękę | Indonezja

Wulkan Bromo na Jawie w Indonezji to jedno z najpiękniejszych i najbardziej spektakularnych miejsc, które zrobiło na nas ogromne wrażenie podczas prawie półtorarocznej podróży po Azji SE. Wielu podróżników odwiedza to miejsce wykupując wycieczkę zorganizowaną z Probolinggo albo Malang. Jest też garstka osób, takich jak my, która woli zrobić ją na własną rękę. Z tego też powodu powstał ten wpis z którego dowiesz się jak zorganizować sobie pobyt w tym niesamowitym miejscu, jak dojechać, gdzie zjeść oraz gdzie nocować. Napiszemy również o kilku tipach związanych z wejściem na wulkan, a jeżeli nie chcesz organizować sobie wycieczki samemu, poniżej przedstawiamy również kilka opcji gotowych wycieczek z różnych zakątków Indonezji.

Vlog z Wulkanu Bromo

---

Dojazd do Cemoro Lawang

---

Cemoro Lawang to wioska znajdująca się najbliżej krateru Bromo, stanowiąca idealną bazę wypadową. Możesz dotrzeć tam na kilka sposobów:

• Z Surabai: Najpopularniejsza opcja to lot do Surabai (międzynarodowego portu lotniczego) i podróż do Cemoro Lawang. Po przylocie możesz wziąć autobus lub pociąg do miasta Probolinggo (ok. 3-4 godziny jazdy), a stamtąd lokalnym minibusem (bemo) do Cemoro Lawang. Minibus rusza zazwyczaj, gdy jest wystarczająca liczba pasażerów (ok. 10 osób) ale o tym piszemy nieco niżej.
• Z Malang: Alternatywnie, można dojechać z Malang, a stamtąd masz trzy opcje. Jedziesz do Probolinggo, a następnie minibusem do Cemoro Lawang albo wycieczka zorganizowana bezpośrednio na wulkan Bromo. Ewentualnie prywatny kierowca.
• Z Banyuwangi: Czyli dokładnie ze wschodniego wybrzeża Jawy, tak jak zrobiliśmy to my. Pociągiem do Probolinggo, a następnie stamtąd małym busem do Cemoro Lawang.

Uwaga: Warto wcześnie dotrzeć do Probolinggo, ponieważ minibusy mogą nie kursować późnym wieczorem, co wiąże się z nocowaniem w tym miasteczku. Często ostatni odjeżdża ok. 11, a czasami i wcześniej – nie ma oficjalnego rozkładu jazdy. Busy odjeżdżają dokładnie z miejsca zaznaczonego na mapie poniżej. Zamawiając Graba (nasz polski Uber/Bolt) z centrum miasta, musisz mieć na uwadze, że nie dowiezie Cię on dokładnie na terminal, dlatego że istnieje strefa, gdzie mogą wjechać tylko oficjalne taxi. Dlatego też wybierając ten sposób transportu będziesz musiał się liczyć z dodatkowym spacerem ok. 700 m.

Tak jak wspominamy wcześniej, busy z Probolinggo najcześciej odjeżdzają wtedy, gdy będzie komplet osób. Wtedy cena za osobę powinna wynosić 50.000 IRD. Możliwe jest też to, że jeśli nie zbierze się komplet i będzie np. połowa pełnego busa to kierowca może zaproponować podwójną stawkę i zapłacisz 100.000 IRD. Słyszeliśmy też o tym, że bus w ogóle nie wyjechał w kierunku Bromo, bo były 2-3 osoby i kierowcy nie opłacało się jechać.

Droga na górę to odcinek 37 km, a wjazd trwa ponad 1h. Jedzie się serpentynami i droga jest dość niebezpieczna. Po drodze widać roztrzaskane barierki i ślady hamowania, a patrząc przez okno może przez chwilę zakręcić się w głowie.

Niech Cię nie zdziwi fakt, że za wjazd do Cemoro Lawang będziesz musiał zapłacić. Nie jest to wysoka suma, bo 32.000 IRD za osobę, ale trochę to absurdalne, żeby płacić za wjazd do samego miasteczka w górach. Dodatkowo czeka Cię też opłata za Park Narodowy 220.000 IRD na tygodniu, a 320.000 IRD na weekendzie. Opłatę za Park Narodowy i wstęp na Bromo można ominąć o czym piszemy poniżej.

Dlaczego ominęliśmy opłatę za wstęp do Parku Narodowego

---

Świadomie i mając okazję ominęliśmy opłatę za wstęp na Bromo. Dlaczego? Przez 2 miesiące pobytu w Indonezji zostaliśmy wielokrotnie oszukani przez tubylców, czy to na Bali, czy to na Lomboku czuliśmy się jak bankomaty. Bywało też tak, że kupując cokolwiek w sklepie kasjerka perfidnie wymyślała ceny na poczekaniu, aby wyciągnąć od nas jak najwięcej pieniędzy. Na Bali, Lomboku i Jawie zagraniczny turysta = bankomat.

Nawet już będąc w Cemoro Lawang przy Bromo, wybraliśmy się wieczorem do sklepu, żeby coś kupić na kolację. Weszliśmy do sklepu w którym nie było cen, ale mimo to zrobiliśmy zakupy. Przy kasie widać było po kasjerce, że wymyśla cenę. Ostatecznie m in. za batonika zapłaciliśmy 7 PLN, gdzie w PL taki kosztuje 3 PLN. Jak się później zorientowaliśmy w sklepie obok, ceny były normalne. Także radzimy uważać.

Podobna sytuacja była z butelką wody tuż przy wulkanie. Pan sprzedawca zażyczył sobie 35.000 IRD za wodę 1.5l (normalna cena w turystycznym miejscu to 12k-15k). W momencie kiedy Paweł podziękował Panu, Pan zmienił cenę na 20.000 IRD. Także, w niektórych miejscach w Indonezji zakup różnych rzeczy to loteria jeśli chodzi o ceny.

Oczywiście mamy świadomość tego, że wszędzie na świecie oszukują turystów. W wielu miejscach w Azji SE biały człowiek to bankomat i każdy chce zarobić na turystach, ale tylko w Indonezji odczuliśmy, że robią to w tak perfidny sposób i bez skrupułów. Stąd nasz 'bunt’ przeciwko płaceniu za wejście na Bromo.

Jest jeszcze jedna rzecz, która zdecydowała o tym, aby nie płacić. Zdarzają się przypadki, gdzie płacąc za wejście do Parku możesz nie otrzymać biletu, co oznacza, że kasa trafia do kieszeni obsługi. Z tego co słyszeliśmy to jest to powszechne.

Gdzie nocować przy Bromo

---

Musisz pamiętać o tym, że wybierając nocleg, cześć z nich jest już na terenie Parku Narodowego, więc jadąc bezpośrednio do noclegu, będziesz zmuszony zapłacić od razu za wstęp. Jeśli chcesz uniknąć opłaty warto poszukać czegoś poza granicami parku. Kasy biletowe znajdują się tu 7°55’20.9″S 112°57’52.6″E i od tego miejsca trzeba kupić bilet.

Druga sprawa to opinie na booking. com. Niestety noclegi w okolicy Bromo nie szczycą się dobrymi opiniami i nie ma co liczyć na luksusy. W naszym noclegu np. brakowało ręczników i papieru toaletowego, nikt nie mówił po angielsku, ale mieliśmy wliczone śniadania (standardowe dania mie goreng albo nasi goreng). Małe pokoje są dość ciasne i dwie osoby z bagażami mogą się cisnąć, bo w pokoju jest miejsce na łóżko i 2 krzesła. Natomiast duże pokoje są dość spore i w pokojach było czysto, ale w nocy za to zimno. Gdzieniegdzie pojawiała się wilgoć na ścianach. Podrzucamy 4 propozycje noclegów z miarę dobrymi opiniami, w tym pierwszy nasz.

Gdzie zjeść przy Bromo

---

Znaleźliśmy kilka fajnych miejsc gdzie warto się stołować.

Warung Riska – głownie serwują tradycyjną kuchnię indonezyjską, bardzo proste dania, ale smaczne.

Hotel Parama Bromo – mają restaurację oraz kawiarnię na dachu – super miejsce na kawę z pięknym widokiem na okolice (niestety nie widać Bromo, ale i tak jest pięknie).

Wschód słońca na punkcie widokowym oraz trekking na Bromo

---

Trekking na Bromo

Zaczeliśmy od sekretnego przejścia, które wcale nie jest już takie sekretne! Zdecydowana większość osób, która nie korzysta z wycieczek zorganizowanych właśnie wybiera tą drogę. Nie znajdziecie jej na Google Mapa, tylko na Maps.me. Podajemy współrzędne skąd zaczyna się ścieżka 7°55’18.5″S 112°57’48.6″E. Wejście jest pomiędzy hotelem Saputra View Bromo Guest House, a Cemara Indah Hotel.
Ścieżka jest wykorzystywana przez tubylców, którzy zjeżdżają konno, aby turyści mogli skorzystać z podwózki pod sam krater wulkanu. Rzecz jasna nie polecamy tego typu „usług”. Droga nie jest w żaden sposób strzeżona i bardzo dużo osób z tego korzysta. Spacer do samego krateru zajął nam ok. 1.5h.

Droga nie jest zbyt wymagająca. Pierw schodzi się na tzw. pustynię, gdzie pył wulkaniczny osadza się dosłownie wszędzie. Jeżdżące tam i z powrotem jeepy i skutery wcale nie ułatwiają sprawy. Mimo wszystko idzie się naprawdę przyjemnie. Nie ma tu głównej ścieżki – idzie się jak się chce, a najwygodniej po wydeptanym.

Pierwszym punktem jest świątynia hinduska Pura Luhur Potem Gunung Bromo. Jednak my po pobycie na Bali i odwiedzeniu kilka tego typu świątyń przeszliśmy obok i poszliśmy w stronę wulkanu. Właśnie na tym odcinku można skorzystać z podwózki na koniu, aż do schodów prowadzących do kaldery.

Cali zasapani, ledwo dychając wdrapaliśmy się na szczyt. Wysokość Bromo to 2329 metrów, a średnica krateru to ok. 700 m! Nie jest to najwyższy wulkan, bo tuż obok jest Batok, który ma 2470 metrów. Środek Bromo był idealnie odsłonięty i mogliśmy obserwować jak wydobywają się opary siarki ze środka.

Wschód słońca z widokiem na Bromo

Wschód słońca z widokiem na Bromo jest bardzo popularny i wliczony w wycieczki zorganizowane, dlatego na każdym z tych punktów spotkacie tłumy. Po przeczytaniu wielu relacji, zdecydowaliśmy się na miejsce minimalnie niżej niż Seruni Viewpoint. Rozstawiliśmy statyw i czekaliśmy. Było z nami może z 10 osób, więc podziwialiśmy wschód słońca w kameralnym gronie. To była najlepsza decyzja! Gdybyśmy mieli jeszcze raz wstawać na wschód to poszlibyśmy trochę powyżej Seruni Viewpoint, aby najwyższy wulkan na Jawie, czyli Semaru był lepiej widoczny.

Czas na wejście na jeden z trzech punktów widokowych (wg kolejności):

Jeżeli chcesz wejść samodzielnie na jeden z punktów widokowych, musisz wstać wcześnie rano. Godzina uzależniona jest od tego na który punkt widokowy planujesz się wybrać.

Seruni Viewpoint – niby najniżej, najłatwiej osiągalny, a najmniej ludzi. Dla osób z kondycją spacer zajmie ok. 30-40 min. My potrzebowaliśmy ok 60 min.

King Kong Hill – drugi punkt widokowy, do którego idzie się 1h45min – 2h.

Pananjakan Viewpoint – tutaj idzie się zdecydowanie dłużej, bo ok 3h (z tego co wyczytaliśmy). Jest on bardzo popularny ze względu na to, że można dojechać do niego jeep’em/skuterem. Większość wycieczek właśnie tam jedzie.

Co ciekawe – punkty widokowe są za darmo! Było to miłe zaskoczenie. Na górze można kupić coś do przekąszenia oraz ciepłego do picia.

TU WAŻNY TIP!
Podczas wchodzenia jest ciepło, bo maszeruje się pod górę, jednak podczas czekania na wschód słońca robi się chłodno. Polecamy zabrać coś ciepłego do ubrania – czapka i rękawiczki to wcale nie jest przesada. Na górze jest 5-10 stopni, a czasami mniej. Strasznie wtedy zmarzliśmy.

Jeżeli masz więcej czasu warto rozłożyć sobie te dwie atrakcje na 2 dni. Jednego dnia wejść na Bromo. Polecamy zacząć trekking bliżej południa kiedy wycieczki jeepami dobiegają końca. Wtedy masz pewność, że unikniesz tłumów. Kolejnego dnia zrobić poranny trekking na jeden z punktów widokowych.

Kiedy wybrać się na Bromo

---

Najlepszy czas na wyjazd na wulkan Bromo to pora sucha, która trwa od maja do października. W tym okresie pogoda jest zazwyczaj stabilna, a szanse na czyste niebo i piękne widoki o wschodzie słońca są znacznie większe.

UWAGA!
Przed przyjazdem do Cemoro Lawang koniecznie sprawdź pogodę, ponieważ lokalne warunki mogą się szybko zmieniać. Jeśli trafisz na słabą pogodę, to nie zobaczysz zupełnie nic, szczególnie z punktów widokowych i całą wycieczkę szlak trafi.

Przydatne wskazówki

---

• Wyposażenie: Wchodząc samodzielnie na jeden z punktów widokowych warto mieć latarkę, ciepłe, ubrania, prowiant, wodę. Maska lub szalik przy się do ochrony przed pyłem podczas spaceru na wulkan Bromo.
• Unikanie tłumów: Najlepiej odwiedzić Bromo poza sezonem, w tygodniu i w godzinach około południowych, kiedy kończą się poranne wycieczki jeepami.
• Gotówka: W Cemoro Lawang i okolicach nie ma bankomatów, więc warto mieć przy sobie wystarczającą ilość gotówki. Kartą można zapłacić dosłownie w kilku miejscach.

Wycieczki zorganiezowane na wulkan Bromo

---

Wycieczki na Bromo organizowane są z wielu miejsc w Indonezji, więc możesz wybrać skąd najbardziej Tobie pasuje. Czy to Surabaya, Yogakarta, Bali, Malang albo Probolinggo. Poniżej przedstawiamy kilka gotowych ofert ze wspomnianych wcześniej miejsc:

• Z Malang: Wspólna wycieczka na wschód słońca Bromo ze śniadaniem – zwróć uwagę na opis wycieczki, co jest wliczone w cenę, a za co będzie trzeba dopłacić.
• Z Probolinggo: Mount Bromo Sunset Tour – jak już się jest w Probolinggo to jednak polecamy wybrać się do Cemaro Lawang na kilka dzień.
• Z Surabaya: Wschód słońca na górze Bromo – wycieczka z przewodnikiem – najbardziej oddalone miasto od Bromo.

Oferty powyżej to przykładowe wycieczki jednodniowe, ale można również zarezerwować wycieczki kilkudniowe z Bali, które przedstawiamy poniżej. Są to wycieczki z kilkoma ważnymi punktami na wschodniej Jawie.

• Z Bali: 3-dniowa wycieczka do wodospadu Bromo, Ijen i Tumpak Sewu – jeden z punktów to najpiękniejszy wodospad jaki widzieliśmy w życiu, czyli Tumpak Sewu. Ijen to kolejny wulkan znany z 'blue fire’.
• Z Bali: Bromo, Ijen, Borobudur i Yogyakarta 4-dniowa wycieczka

Powrót z Cemoro Lawang

---

W drodze powrotnej do Probolinggo warto upewnić się, że masz zorganizowany transport – bemo mogą jeździć nieregularnie, więc czasem lepiej wcześniej umówić się na transport powrotny. Busy z Cemoro Lawang najczęściej wyjeżdżają z tego miejsca: 7°55’17.1″S 112°57’54.4″E. Wybierz się tutaj jak najwcześniej, aby na pewno załapać się na przejazd.

Zobacz też inne nasze wpisy o Indonezji klikając tutaj.

---

*Mała prośba – jeśli uważasz, że artykuł jest pomocny i chciałabyś/chciałbyś nam wynagrodzić pracę nad blogiem, a zamierzasz wynająć auto, kupić bilet przez aplikację czy zarezerwować nocleg to skorzystaj z linków w tym artykule (linki afiliacyjne). Ty zapłacisz dokładnie tyle samo, a my dostaniemy od danej strony drobną prowizję, motywującą nas do dalszego rozwijania bloga.
Dziękujemy z góry!