Stambuł na weekend – Turcja. Top 10 atrakcji w największym mieście Europy
Stambuł w Turcji jest jedynym miastem na świecie, które leży na dwóch kontynentach – w Europie i Azji. Cieśnina Bosfor dzieli miasto na część europejską i azjatycką. Stambuł się uwielbia lub nie cierpi. We wpisie znajdziesz wszystkie podstawowe informacje, aby dobrze zaplanować pobyt w tym mieście.
Stambuł – ogólne informacje
Stambuł jest najludniejszym miastem w Europie. Mówi się, że w aglomeracji mieszka 22 mln ludzi.
Stambuł można nazwać Miastem Wielu Imion . Został on zbudowany na siedmiu wzgórzach, aby dorównać siedmiu wzgórzom Rzymu. Pomimo tego, że Stambuł było stolicą wielu starożytnych imperiów – bizantyjskiego, rzymskiego, osmańskiego, to nie jest on współczesną stolicą Turcji. Stolicą jest Ankara, ze względów historycznych i chęci odcięcia się od dawnego imperium osmańskiego.
Pseudonim Stambuł pochodzi z języka greckiego i oznacza „do miasta” i był wplatany w nazwę miasta od X wieku aż do 1930 roku.
Informacje praktyczne
W tej części wpisu znajdziesz wszystkie najważniejsze informacje do zaplanowania pobytu w Stambule.
Stambuł atrakcje
Co można robić w Stambule? Przede wszystkim zobaczyć meczety, ale także pałace, skosztować pysznej tureckiej kuchni, wybrać się na rejs po Bosforze oraz odwiedzić najbardziej znane dzielnice, czyli te, które zostały zaznaczone na mapie poniżej: Sultanahmet, Eminönü, Balat, Kayakoy, Üsküdar, Beşiktaş.
- Sultanahmet – to serce historyczne Stambułu, znane ze swojej bogatej historii i imponujących zabytków. Najważniejsze z nich to:
- Hagia Sophia. Słynna bazylika, która była kościołem, meczetem, a teraz jest muzeum i meczetem.
- Błękitny Meczet (Sultan Ahmed Mosque). Imponujący meczet z sześcioma minaretami, znany ze swojego wnętrza ozdobionego niebieskimi płytkami.
- Pałac Topkapi. Dawna rezydencja sułtanów osmańskich, teraz muzeum z bogatą kolekcją artefaktów.
- Eminönü to tętniąca życiem dzielnica handlowa, znana z historycznych bazarów i pięknych widoków na Bosfor. Najważniejsze zabytki to:
- Wielki Bazar (Grand Bazar). Największy bazar na świecie.
- Bazar Egipski (Spice Bazaar). Słynny rynek z przyprawami, ziołami i innymi tradycyjnymi produktami.
- Nowy Meczet (Yeni Cami). Wielki, imponujący meczet z XVII wieku.
- Most Galata. Łączy Eminönü z Karaköy, oferując wspaniałe widoki na Złoty Róg.
- Balat to historyczna dzielnica żydowska, znana z kolorowych domów i wąskich uliczek. Najważniejsze zabytki to:
- Kościół św. Jerzego (Ecumenical Patriarchate of Constantinople)
- Synagoga Ahrida – jedna z najstarszych synagog w Stambule.
- Fener Rum Lisesi. Imponująca budowla, znana również jako Greckie Liceum Ortodoksyjne.
- Kayaköy to dzielnica połączona mostem z Eminönü. Najważniejsza budowla to wieża Galata.
- Üsküdar to dzielnica po azjatyckiej stronie Stambułu, znana z malowniczych meczetów i pięknych widoków na Bosfor. Najważniejsze zabytki to:
- Wieża Leandra (Kız Kulesi). Historyczna wieża na małej wyspie na Bosforze.
- Meczet Mihrimah Sultan. Piękny meczet z XVI wieku.
- Meczet Valide Sultan. Imponujący meczet zbudowany przez sułtankę Emetullah Rabia Gülnuş Sultan.
- Beşiktaş to tętniąca życiem dzielnica nad Bosforem, znana z klubów piłkarskich i życia nocnego. Najważniejsze zabytki to:
- Pałac Dolmabahçe. Wspaniały pałac nad Bosforem, będący rezydencją sułtanów osmańskich.
- Pałac Yıldız. Dawna rezydencja sułtanów, otoczona pięknymi ogrodami.
- Pomnik Barbaros Hayreddin Paşa. Pomnik słynnego admirała osmańskiego.
Tam znajduje się najwięcej wartych do odwiedzenia punktów. Stara dzielnica (Sultanahmet) została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 1985 roku.
Meczety które warto odwiedzić
Zacznijmy od dwóch najpopularniejszych punktów w mieście, czyli od Hagii Sofii oraz Błękitnego meczetu.
- Hagia Sofia, znana również jako Ayasofya, to jedno z najbardziej ikonicznych i fascynujących miejsc na świecie, mieszcząca się w samym sercu Stambułu w Turcji. Ta imponująca budowla to nie tylko arcydzieło architektury, ale jest także żywym świadkiem burzliwej historii, która obejmuje zarówno okresy chrześcijańskie, jak i islamskie.
Hagia została zbudowana w latach 532–537 n.e. na polecenie cesarza bizantyjskiego Justyniana I. Z początku była katedrą chrześcijańską i przez prawie tysiąc lat pełniła funkcję głównej świątyni Bizancjum. W 1453 roku, po zdobyciu Konstantynopola przez Osmanów, została przekształcona w meczet. W 1935 roku, decyzją Mustafy Kemala Atatürka, założyciela nowoczesnej Turcji, Hagia została przekształcona w muzeum, aby stać się symbolem świeckości państwa. Aktualnie znów jest meczetem.
Obecnie świątynia z zewnątrz jest w opłakanym stanie , a od styczna 2024r. wejście jest płatne, a bilet wstępu to koszt 25€.
- Błękitny meczet, czyli Meczet Sułtana Ahmeda jest pięknym połączeniem elementów zarówno bizantyjskiego, jak i tradycyjnego islamskiego stylu architektonicznego. Jest uważany za ostatni wielki przykład klasycznego okresu tureckiej architektury. Jest to jedyny meczet pierwotnie zbudowany z sześcioma minaretami, mimo że konwencja przewiduje maksymalnie cztery minarety. Wejście jest bezpłatne. Można także wybrać się na zwiedzanie Błękitnego Meczetu oraz Hagia Sophia z wycieczką zorganizowaną.
- Meczet Sulejmana uważany jest za najbardziej odporny na trzęsienia ziemi, budynek na świecie.
Cały kompleks składa się oczywiście z meczetu, ale także ze szpitala, kolegium medycznego, szkoły podstawowej, szkół Koranu i hadisów, łaźni (wciąż otwartej dla publiczności), sklepów, “imaretu” (kuchni). Podczas słonecznych i ciepłych dni można tu spotkać całkiem sporo osób, które leżą w parku na terenie meczetu. Wejście bezpłatne.
- Nowy Meczet, znany również jako Yeni Camii, to jedno z najbardziej rozpoznawalnych miejsc w Stambule, położone nad brzegiem Złotego Rogu, w dzielnicy Eminönü. Chociaż nie jest tak okazały jak inne stambulskie meczety, to nie znaczy, że nie jest chętnie odwiedzany przez turystów, a także miejscowych.
Wydaje się nam, że odwiedzenie czterech meczetów będzie w zupełności wystarczające.
Z informacji praktycznych to wejście do meczetów jest generalnie bezpłatne, można oczywiście zostawić darowiznę. Obecnie tylko do Hagii Sofii obowiązuje bilet wstępu, o czym wspominamy na początku.
Trzeba też pamiętać o tym, że do wszystkich meczetów obowiązują godziny wejścia poza modlitwami. Foto obok.
Pozostałe atrakcje
- Kolorowa dzielnica Balat była kiedyś jednym z głównych centrów społeczności żydowskiej w Stambule, dlatego też można tu znaleźć wiele pięknych synagog. Dziś dzielnica jest również miejscem, gdzie można znaleźć wiele galerii sztuki, kawiarni, sklepów z rękodziełem i artystycznych pracowni. Chcesz dowiedzieć się znacznie więcej na temat tej dzielnicy? Może warto wybrać się na półdniową wycieczkę zorganizowaną.
- Pałac Topkapi to rozległy kompleks, składający się z czterech głównych dziedzińców i licznych budynków, w tym harem, skarbiec, kuchnie pałacowe i biblioteka. Jego architektura łączy elementy bizantyjskie i islamskie, a bogato zdobione wnętrza zdumiewają pięknem i przepychem.
W pałacu znajduje się imponujący skarbiec, w którym można podziwiać kolekcje klejnotów. Dodatkowo dwa olbrzymie lichtarze ze złota, każdy przyozdobiony 666 diamentami, cztery złote trony, w tym jeden o wadze 250 kg. Do najbardziej znanych eksponatów należą Sztylet Topkapi oraz diament Kaşıkçı, jeden z największych diamentów na świecie(ponad 3kg). Pałac przechowuje także wiele cennych relikwii islamskich, w tym rzekomy miecz proroka Mahometa. Bilet wstępu, tzw. łączony który obejmuje wszystkie budynki w Pałacu, czyli Topkapı + Harem + Hagia Irene to koszt 1500 ₺, czyli 130 zł. We wtorki pałac jest zamknięty.
- Wieża Galata, czyli jedna z najbardziej rzucających się w oczy budowla w krajobrazie miasta. Została zbudowana w 1384 roku jako cześć fortyfikacji ówczesnej kolonii Genui i była jej najwyższym punktem. W czasach Imperium Osmańskiego w wieży stacjonował oddział janczarów. W XVI w. znajdowało się tu więzienie. Po pożarze w 1794 wieżę odrestaurowano. Do 1964 wypatrywano z niej pożarów, następnie wieżę zamknieto, odrestaurowano i w 1967 roku otworzono ja dla zwiedzających. Obecnie znajduje się tutaj: restauracja, sklep z pamiątkami oraz – bardzo lubiany przez turystów – punkt widokowy.
Wieża ma ściany o szerokości 3,7 m u podstawy i zwężającymi się do 20 cm u góry. Polecamy przyjechać o zmierzchu, aby obejrzeć spektakl świateł miasta odbitych w wodzie – w przypadku gdy planuje się wejść do środka.
- Kryty Bazar, który przyciąga od 250 tys. do 400 tys. osób dziennie. Był on jednym z handlowych centrów świata. Bazar zajmuje powierzchnie 30 hektarów, ma 61 ulic z około 3500 sklepikami, 22 bramami, restauracjami i kawiarniami, dwoma meczetami i czterema fontannami. Sprzedaje się tu miedzy innymi przyprawy, biżuterię, wyroby garncarskie oraz dywany. Kryty Bazar byt w przeszłości również miejscem, gdzie zawierano transakcje bankowe i giełdowe. Do XIX w. odbywał się tutaj również handel niewolnikami. W 1980 roku Grand Bazar został uznany za pomnik kultury narodowej i objęty ochroną prawną, aby chronić jego historyczne znaczenie i architekturę przed deweloperami i modernizacją.
Podobnie wygląda Bazar Egipski, który znajduje się nieopodal – zwanym tez często Bazarem Przypraw. Nazwa bazaru pochodzi z czasów osmańskich, kiedy to handlowano na nim przyprawami przywożonymi z Egiptu. Wydawałoby się, ze będzie on nieco różnił się od Wielkiego Krytego Bazaru. Wrażenia są jednak dość podobne. Tu także dominują słodycze, suszone owoce, tekstylia oraz cała masa turystycznych pamiątek. Ceny są tutaj nieco zawyżone i trzeba pamiętać o targowaniu się!
- Rejs po cieśninie Bosfor. Jedna z bardziej popularnych atrakcji w Stambule, z której sami skorzystaliśmy. Jest ich całkiem sporo w mieście i różnią się one ofertą. My wybraliśmy po prostu sam rejs za 150 ₺, czyli za 20 zł. Są jednak pakiety wycieczek, gdzie podczas rejsu można oglądać pokaz tańca brzucha, wirujących derwiszy i zjeść przy tym posiłek. Ceny takich wycieczek zaczynają się od 20€. Przykładową ofertę znajdziesz tutaj.
- Mówi się “przez żołądek do serca” – tutaj sprawdzisz wycieczkę kulinarną po Stambule. Odwiedzisz 8 punktów gastronomicznych z 15 różnymi rodzajami jedzenia, a przy okazji pozwiedzasz miasto.
- Turecka łaźnia – niektórzy nie wyobrażają sobie pobytu w Turcji bez odwiedzenia tradycyjnej łaźni. Jest ich całkiem sporo w Stambule, więc jest w czym wybierać.
- Inna opcja to pójście na warsztaty z robienia tureckich lamp mozaikowych.
Istanbul Pass – karta Stambuł
Jeżeli jesteś miłośnikiem muzeów i planujesz odwiedzić Pałac Topkapi i Dolmabahce, Podziemne Cysterny, Łaźnie Tureckie, zobaczyć pokaz wirujących derwiszy i przepłynąć się po Bosforze to warto rozważyć zakup Istanbul epass na 2/3/5/7 dni. Ceny zaczynają się od 145 euro. Polecamy sprawdzić, które atrakcje dzięki karcie są darmowe, a do których wchodzi się ze zniżką. Wszystkie informacje znajdziesz tutaj. Na stronie można od razu kupić Istanbul epass.
Gdzie zjeść w Stambule
Restauracji w Stambule jest cała masa. Jest w czym wybierać. Poniżej podajemy kilka miejsc wartych wg nas uwagi.
- Tarihi Küçükpazar Fırını – niby piekarnia, ale jest to restauracja w środku budynku. Wygląda nietypowo, ale serwowana tutaj pida (turecka pizza) była jedną z najepszych jakie jedliśmy w Turcji.
- Yelkenli Balik Ekmek – będąc w Stambule trzeba spróbować kanapki z grillowaną makrelą! Tutaj zawsze są kolejki i jedzą tu tubylcy – to nas przekonało, że warto spróbować tego przysmaku właśnie tutaj.
- The Must Turkish Restaurant – turystyczne miejsce, ale z duszą. Wystrój jest wręcz genialny! Ceny zawyżone, ale warto chociaż zajrzeć.
- Seven Hills Restaurant – jedna z droższych restauracji, ale z cudownym widokiem na Błękitny Meczet, Hagię Sophię i okolice. Są tu ogromne kolejki.
- Best Turkish Delight & Baklava – w sumie to nie jest restauracja, ale sklep z tradycyjnymi słodyczami tureckimi, w dobrej cenie. Pychota!
Turcja słynie z kebaba (jest ich ponad 110 rodzajów) i właśnie z tego względu osobno podajemy listę do tego przysmaku:
- Tekocan Döner Kebap Izgara Evi – mała, lokalna knajpa, kebab w tortilli pycha! Nie ma miejsca do siedzenia, więc jest to typowy kebab na wynos.
- En Baba Kebab – kebab otwarty 24 h. Jest on podawany w różnej formie, więc jest z czego wybierać.
- Köşem Kebap – Pide Lahmacun Salonu – kolejne miejsce oblegane przez tubylców. Można zjeść nie tylko kebab, ale także pidę.
- Meşhur Dönerci Hacı Osman’ın Yeri – kolejny kebab na wynos. Kolejki są dosłownie zawsze. Nie wiemy co tam dodają, ale jest to bardzo niepozorne miejsce.
- Kervan Kebab Grıll – coś niedaleko wieży Galata. Można bez problemu usiąść i posilić się. Oceny tej knajpy mówią same za siebie.
- Dönerci Engin’in Yeri – kebab do ręki 🙂
Chodząc ulicami warto spróbować soku ze świeżego granata i pomarańczy – połączenie ich jest przepyszne! Istna bomba witaminowa. Pomarańcze w Turcji są genialne. Oprócz tego jest całkiem sporo stoisk z przekąskami m.in. preclami, kasztanami i kukurydzą.
Transport w Stambule
Transport w Stambule jest bardzo dobrze rozwinięty i nie ma najmniejszego problemu, aby przemieszczać się. Wystarczy wyrobić kartę Istambul (70 ₺~ 9 zł) w specjalnych punktach lub automacie, naładować ją i ruszać w drogę. Jaki środek transportu masz do wyboru?
- metro – to właśnie metrem bez problemu dojedziesz z głównego lotniska (IST) do centrum. Przejazd do starej dzielnicy powinien kosztować ok. 50 ₺~7 zł.
- tramwaje
- autobusy
- promy – bez problemu można się przedostać z europejskiej na azjatycką część miasta
- kolejki linowe
Przed wejściem do każdego z powyższych środków transportu należy odbić od czytnika kartę. Automatycznie jest pobierana kwota za przejazd oraz widać ile środków zostało na koncie. Ile kosztuje przejazd? Ceny są stałe i płaci się jedną cenę – nie ma znaczenia ile przystanków się przejedzie. Najczęściej jest to 17.70 ₺, ale za prom czy kolejkę linową należy zapłacić więcej.
Czy warto wypożyczyć auto w Stambule?
Zdecydowanie nie. Korki, problem z parkowaniem i bardzo dobra sieć komunikacji publicznej sprawiają, że auto jest wręcz zbędne. Jednak, jeżeli planujesz zrobić objazd Turcji to zdecydowanie polecamy zrobić to autem. Przygotowaliśmy o tym cały wpis, który znajdziesz tutaj.
Kiedy jechać do Stambułu
Najlepsza pora roku na wizytę w Stambule to późna wiosna i wczesna jesień, kiedy pogoda jest na prawdę przyjemna, a liczba turystów umiarkowana. Latem Istambul zalewają wycieczki, a pogoda może doskwierać. My byliśmy późną wiosną i mieliśmy pogodę w kratkę, ale mimo wszystko miło się zwiedzało to niesamowite miasto. W razie deszczu zawsze można schować się do któregoś z meczetów, odwiedzić muzeum, usiąść w restauracji czy wybrać się na zakupy na Wielki Bazar.
Gdzie nocować w Stambule
Jeśli planujesz zwiedzać Stambuł na własnych nogach, to najlepiej wybrać starą dzielnicę, gdzie jest się najbliżej większości atrakcji. To się jednak wiąże w większym wydatkiem za nocleg. Jeżeli natomiast planujesz używać transportu publicznego do przemieszczanie się, to warto wybrać nocleg bardziej na uboczu, tak jak zrobiliśmy to my.
WAŻNE! Jeśli będziesz szukać noclegów na Booking.com będąc w Turcji, to ważne jest, aby ustawić w telefonie, czy innym urządzeniu inny VPN niż turecki. W innym przypadku, portal nie wyszuka noclegów (info z 2024r.).
Poniżej kilka przykładowych noclegów, w tym pierwszy nasz, z którego byliśmy bardzo zadowoleni.
Na ile do Stambułu?
Jest jeszcze wiele miejsc w Stambule, których nie zdążyliśmy odwiedzić np. akwedukt czy cysterny. Najlepszą opcją na zwiedzanie jest po prostu spacer. Istanbul wciąga. Naszym zdaniem potrzeba minimum 3 pełne dni, aby zobaczyć te najbardziej znane punkty.
Nasza relacja z pobytu
*Mała prośba – jeśli uważasz, że artykuł jest pomocny i chciałabyś/chciałbyś nam wynagrodzić pracę nad blogiem, a zamierzasz wynająć auto, kupić bilet przez aplikację czy zarezerwować nocleg to skorzystaj z linków w tym artykule (linki afiliacyjne). Ty zapłacisz dokładnie tyle samo, a my dostaniemy od danej strony drobną prowizję, motywującą nas do dalszego rozwijania bloga.
Dziękujemy z góry!
